مراقبت از پوست | شناحت نوع پوست و نکات مراقبتی مهم

تقریباً همه ما می‌دانیم که مراقبت از پوست چقدر مهم است. استفاده مداوم از یک کرم ضد آفتاب ساده می‌تواند پیری پوست را تا سال‌ها به تاخیر بیندازد، از سرطان پوست جلوگیری کرده و هزینه‌های درمانی آینده را کاهش دهد. روش های بسیاری برای مراقبت از پوست وجود دارد که برخی اصولی و مفید و بعضی‌هایشان مضر و بی‌فایده هستند.

شناخت نوع پوست

شناخت نوع پوست و طراحی یک روتین مراقبت از پوست اساس روش های مراقبت از پوست را تشکیل می‌دهند. تقریباً بیشتر ما با انواع پوست آشنا هستیم و روتین‌های مراقبت از پوست نیز به لطف شبکه‌های اجتماعی معروف شده‌اند.

انواع پوست شامل معمولی، خشک، چرب و مختلط می‌شود. نوع پوست هر فرد توسط عوامل ژنتیکی تعیین می‌شود و قابل تغییر نیست. مواردی مانند لکه‌ها، آکنه، حساس شدن و خطوط پوست را مشکلات یا شرایط پوستی می‌نامیم. این مشکلات را می‌توان تا حد چشمگیری مدیریت یا حتی درمان کرد.

 اما در مورد روتین؛ مهم نیست چه نوع پوستی دارید، شما باید یک برنامه‌ی روزانه یا روتین برای حفظ سلامت پوست و مدیریت برخی نگرانی‌های خاص مثل آکنه، زخم شدن‌ها و لکه‌های تیره‌ی پوست داشته باشید.

بگذارید ابتدا به سراغ روتین برویم و سپس انواع پوست و مراقبت‌های خاص مربوط به آن‌ها را توضیح دهیم.

روتین مراقبت از پوست

یک روتین روزمره شامل چهار قدم پایه‌ای است که می‌توانید یک بار صبح و یک بار شب انجامشان دهید.

1. پاکسازی : از شوینده‌ای استفاده کنید که بعد از شست‌وشو باعث سفت شدن پوست‌تان نشود. بیشتر از دو بار در روز صورت‌تان را نشویید. اگر پوست خشکی دارید یا آرایش نمی‌کنید، یک بار شست‌وشو کافی است. طوری صورت‌تان را نشویید که چربی طبیعی‌اش را از دست بدهد. شوینده‌ها هم به صورت عمومی و هم به شکل اختصاصی برای انواع پوست ساخته می‌شوند.
2. مرطوب کننده و آبرسان : تفاوت خیلی بارزی بین این دو محصول وجود ندارد ولی مرطوب کننده‌ها معمولاً چرب هستند و باعث جلوگیری از تبخیر رطوبت پوست می‌شوند. آبرسان‌ها معمولاً چرب نیستند و موادی‌اند که می‌توانند رطوبت را جذب و حفظ کنند؛ مثل هیالورونیک اسید. نکته‌ی مهم این است که حتی پوست‌های چرب نیز به مرطوب کننده یا آبرسان نیاز دارند. البته برای پوست‌های چرب بهتر است از آبرسان‌های برپایه‌ی آب که ضد آکنه هستند استفاده کنید.
3. ضد آفتاب : کرم ضد آفتاب با SPF حداقل ۳۰ را ۱۵ دقیقه قبل از خروج از منزل به پوست خود بزنید. چون ۱۵ دقیقه زمان می‌برد که کرم ضد آفتاب فعال شود. کسانی که پوست‌های تیره‌تری دارند باید بیشتر از خود در برابر آفتاب محافظت کنند؛ چرا که رفع لکه‌های تیره‌ی پوست دشواتر است. بهترین انتخاب، ضد آفتاب‌های طیف وسیع (Broad-Spectrum) هستند.

4. سرم‌ها : سرم‌های دارای ویتامین C یا افکتورهای رشد یا پپتیدها را بهتر است صبح‌ها و زیر کرم ضد آفتاب استفاده کنید. برای استفاده از رتینول‌ها و رتینوئیدها بهترین زمان شب است. استفاده از سرم‌ها الزامی نیست ولی ۳ قدم پیشین الزامی هستند.

   همیشه سعی کنید محصولاتی را برگزینید که با نوع و میزان حساسیت پوست‌تان همخوانی داشته باشند. برچسب یا لیبل روی محصولات را مطالعه کنید. از دستور مصرف محصول نیز پیروی کنید. این دستورات توسط پزشک، دکتر داروساز یا بروشور داخل بسته‌بندی محصول ارائه می‌شوند.

   چند توصیه برای تمام انواع پوست

   • مایعات کافی بنوشید،
   • حداقل هفته‌ای یکبار روبالشی خود را عوض کنید،
   • موهای خود را قبل خواب بشویید یا با یک شال ببندید،
   • هر روز ضد آفتاب بزنید و این کار را ۱۵ دقیقه قبل از خروج از منزل انجام دهید.

   روش های مراقبت از پوست صورت زمانی مفید و خوب هستند که انجامشان دهید! پس یک روتین پیچیده و سنگین برای خود در نظر نگیرید. با سه یا چهار موردی که ما گفتیم شروع کنید و زمانی که عادت کردید به سراغ محصولات بیشتر مثل اگزفولینت‌ها (لایه‌بردارهای سطحی)، ماسک های صورت و محصولات درمان لکه‌های پوستی بروید.

   روش های مراقبت از پوست خانگی که نباید انجام دهید :

   • آب لیمو : آب لیمو سیتریک اسید دارد که برای پوست مفید است ولی میزان اسیدیته‌ی آن به قدری زیاد است که می‌تواند در تماس با آفتاب باعث ایجاد لکه‌های تیره‌ی پوستی شود. همچنین آب لیمو می‌تواند باعث تحریک و خشکی پوست شود.
   • جوش شیرین (بیکینگ سودا) : جوش شیرین با pH حدود ۸، خاصیت بازی داشته و به پوست شما استرس وارد می‌کند. این ماده به شکل چشمگیری باعث کاهش رطوبت و کم آبی پوست می‌شود.
   • سیر : در حالت خام، سیر می‌تواند باعث حساسیت، اگزما، التهاب و تاول‌های آبکی شود.
   • خمیر دندان : مواد موجود در خمیر دندان میکروب‌ها را از بین برده و چربی‌ها را جذب می‌کنند؛ اما می‌توانند باعث تحریک و خشکی پوست شما شوند.
   • شکر : به عنوان لایه بردار کریستالی بیش از حد خشن و آسیب‌زا است.
   • ویتامین E : استفاده موضعی از ویتامین E می‌تواند باعث تحریک پوستی شود. همچنین تاثیر آن برای بهبود جای زخم اثبات نشده است.

   بعضی از این مواد ممکن است طبیعی و مقرون به صرفه به نظر برسند، ولی بدیهی است که برای پوست ساخته نشده‌اند. حتی اگر بلافاصله عوارض جانبی استفاده از آن‌ها را احساس نکنید، این مواد ممکن است در بلند مدت یا به صورت تاخیری به پوست شما آسیب وارد کنند. بهترین کار استفاده از محصولاتی است که به طور اختصاصی برای پوست و صورت شما طراحی شده‌اند.

   نوع پوست شما مهم است

   آیا می‌دانید که واقعاُ چه نوع پوستی دارید؟ شاید بدانید که پوست‌تان خشک، چرب یا حساس است. شاید هم در تشخیص نوع پوست اشتباه کرده باشید. دانستن نوع پوست بسیار مهم است. خرید محصولات مراقبت پوستی که برای پوست شما طراحی نشده‌اند، نه تنها مفید نخواهند بود بلکه ممکن است باعث بدتر شدن خشکی، جوش‌ها و دیگر مشکلات پوستی شود. حتی در مورد ترفند‌های معروف که در شبکه‌های اجتماعی و اینترنت می‌بینید نیز همین گونه است. برخی ترفندها ممکن است برای نوع پوست شما مناسب نباشند و باعث بدتر شدن مشکلات بشوند.

   پس در قدم اول اگر می‌خواهید روش های مراقبت از پوست موثر واقع شوند، باید نوع پوست خود را بشناسید.

   انواع پوست شامل معمولی، خشک، چرب و مختلط می‌شود. نوع پوست هر فرد توسط عوامل ژنتیکی تعیین می‌شود و قابل تغییر نیست. اما برای بهبود شرایط کنونی پوست‌تان راه‌های بسیاری وجود دارد. روش‌های جوانسازی پوست یا شیوه‌های آبرسانی پوست از جمله راه‌هایی هستند که می‌توانند باعث بهبود شرایط پوست‌تان بشوند.

   پوست معمولی (Normal)

   اصطلاح علمی برای این نوع، «یودرمیک» است. منظور از «معمولی» این است که پوست در حالت تعادل نسبی قرار دارد. البته ممکن است ناحیه‌ی T (شامل پیشانی، چانه و بینی) در افراد با پوست معمولی کمی‌ چرب‌تر باشد؛ اما به طور کلی پوست معمولی از نظر رطوبت و چربی به این شکل است که پوست نه خشک است و نه چرب.

   تشخیص پوست معمولی

   برای تشخیص پوست معمولی به نکات زیر دقت کنید :

   • منافذ پوستی ریز
   • خونرسانی مناسب
   • بافت اسفنجی، صاف و لطیف
   • بدون قرمزی
   • رنگ صورتی شاداب و یکدست

   این نوع پوست معمولاً حساس نمی‌شود ولی با افزایش سن ممکن است به سمت خشکی برود. پوست معمولی می‌تواند کم آب هم بشود که با خشک شدن متفاوت است. در این صورت برای بهبود شرایط به روش‌های آبرسانی نیاز است.

   مراقبت از پوست معمولی

   پوست معمولی نیاز به روش های خاصی برای مراقبت از پوست ندارد. همان روتین روزمره‌ای که بالا توضیح دادیم را رعایت کنید، مواد آشپزخانه را به پوست‌تان نزنید و اگر دچار مشکلات پوستی (مثل آکنه) شده‌اید.